Algemene beschouwingen van de ChristenUnie bij de begroting 2006 van de gemeente Noordenveld.

Voorzitter,

Bij het bestuderen van begroting en beantwoording kwam het volgende gezegde bij ons in gedachten:

"Gelooft gij alles, gij dwaalt zeer, gelooft gij niets, gij dwaalt nog meer."

Met spijt moet de fractie van de ChristenUnie constateren dat de begroting 2006 te wensen overlaat en zelfs in strijd is met eerder genomen raadsbesluiten. Wij komen hier in het vervolg op terug.

Wij hebben ons nog even afgevraagd tot wie wij ons moesten richten in onze beschouwingen. Tot de VVD die blijkbaar grotendeels het beleid in deze gemeente gemaakt heeft, als we de opmerkingen van de heer ter Veer in de pers mogen geloven, of tot het college. We hebben besloten ons toch maar tot het College te richten.

Zoals reeds eerder door de fractie van Gemeentebelangen uitgesproken, is de kwaliteit van deze begroting beduidend minder dan de vorige, terwijl we gaan voor een verdergaande verbetering. Hoe kan dit? Met hoofdstuk 4, de programma’s kun je in feite weinig beginnen als je niet beschikt over een productbegroting. Deze was er een vorig jaar nog wel, nu niet meer. Betreurenswaardig.

Op pagina 2 stelt u dat de rol van de raad als volksvertegenwoordigend orgaan versterkt is. Wij ervaren dit beslist niet zo, eerder het tegendeel. Nadrukkelijk geeft u in vergaderingen aan dat de uitvoering bij het college ligt. Wij zouden graag van u vernemen of u een definitie kunt geven van kaderstelling versus uitvoering. Concreet betekent dit blijkbaar in uw visie dat wij bv. geen inbreng hebben over welke partijen de vrijetijdsboulevard mogen invullen. Wij hebben bij de voorjaarsnota reeds gewaarschuwd dat de invulling van deze boulevard niet aan 1 of 2 grote spelers overgelaten moet worden. U hebt onze opmerking aangehoord en er niets mee gedaan. Naar onze mening heeft de invulling door partijen zeker met beleid te maken, en dus met kaderstelling. Dit geldt ook voor de kortgeleden gegeven presentatie rondom Mensinge. U deelt mee dat in het Koetshuis geen invalidentoilet komt. Aangezien het in uw visie om uitvoering gaat mag de raad zich hier ook niet mee bemoeien. Dit heeft echter effect op ons gehandicaptenbeleid en op de exploitatie en dus betrekking op te voeren beleid. Hoe moeten raadsleden als vertegenwoordiger van het volk aan de mensen duidelijk maken dat ze weinig meer te zeggen hebben? Ruim een jaar geleden heeft prof. Elzinga in Binnenlands Bestuur ( 26 – 03 – 04) rake dingen gezegd over de verkeerde ontwikkelingen rondom de dualisering, waarin hij o.a. behartenswaardige opmerkingen plaatst over het zware accent wat gelegd wordt op kaderstelling en op het feit dat de raad op hoofdlijnen zou moeten besturen. Hij noemt dit grote onzin. Het loont de moeite voor zowel Raad als College hiervan nog eens kennis te nemen. Hoe moeten raadsleden, zijnde volksvertegenwoordigers, dit als vertegenwoordiger van het volk aan de mensen duidelijk maken?

Wij maken ons inmiddels ernstig zorgen over het niet op peil kunnen houden van de reserves. (pag. 6) Een reden om in het vervolg in principe het rekeningsaldo toe te voegen aan de reserves. Willen we nieuwe uitgaven doen? Elders bezuinigen.

Overigens zijn wij u zeer erkentelijk voor de uitvoerige en duidelijke uiteenzetting van de gang van zaken inzake de ozb.

( pag. 13 ) Reeds bij de voorjaarsnota hebben wij kritische kanttekeningen geplaatst bij het IHP. Het blijkt tot nu toe dat de plannen meestal aanzienlijke vertragingen oplopen. Uit uw beantwoording citeer ik voor wat het IHP betreft: "In 2004 en 2005 zijn niet of nauwelijks kosten gemaakt voor deze jaarschijven". Toch wordt de raad telken jare gevraagd weer krediet beschikbaar te stellen. Wij zijn en blijven van mening dat goede onderwijsvoorzieningen noodzakelijk zijn en daarom dragen wij het IHP een warm hart toe. Alleen met de wijze van begroten kunnen wij niet meer instemmen. Het is in onze visie noodzakelijk dat duidelijk wordt welk onderdeel in enig jaar daadwerkelijk wordt uitgevoerd alvorens dit in de begroting wordt opgenomen en er kredieten beschikbaar worden gesteld. Het zou van wijsheid getuigen wanneer u dit systeem zou veranderen en zou beginnen met het vragen van een voorbereidingskrediet. Daarom vinden wij het onjuist om de volledige jaarschijf 2006, zonder verdere onderbouwing wat realisatiemogelijkheden betreft, in de begroting op te nemen. Ook zijn wij uiteraard niet akkoord met de meerjarenraming, zoals wij ook reeds bij de voorjaarsnota hebben aangegeven. Het vastleggen op een periode van 4 jaar betekent ook dat er geen mogelijkheden meer zijn om in te spelen om ontwikkelingen die zich tussentijds voordoen, zoals bv. bij de scholen in Veenhuizen. U blokkeert daarmee de nodige flexibiliteit.

U geeft vervolgens op pagina 13 aan dat de besparingen op de diverse budgetten ( waaronder vervoer WVG) reeds in de primitieve begroting zijn meegenomen. Dit nu kan niet. Bij de voorjaarsnota hebben wij u en de raad er op gewezen dat de raad destijds een besluit heeft genomen dat de WVG gelden geoormerkte gelden zijn. Hierop is de Raad nog niet teruggekomen. Tijdens de behandeling van de voorjaarsnota hebben raad en wethouder ons gelijk gegeven hetgeen geresulteerd heeft in een aanpassing. Nu presteert u het om weer hetzelfde te doen als waarvan raad en wethouder tijdens de behandeling van de voorjaarsnota hebben aangegeven dat het onjuist is. Alvorens u de bezuiniging op WVG vervoer in de begroting meeneemt zult u eerst de raad moeten voorstellen om het destijds genomen besluit terug te draaien. Pas daarna kunt u een dergelijke bezuiniging daadwerkelijk realiseren. U zult vooralsnog het voordeel op het vervoer aan de WVG pot ten goede moeten laten komen. Kortom uw begroting voldoet niet aan de kaderstelling van de raad en sluit derhalve niet.

Verder stellen wij vast dat u verhogingen invoert voor de kosten van samenwerkingsverbanden waarvan de stukken nog niet in de raad c.q. commissie zijn besproken en goedgekeurd. Tegen het onderdeel van de ISD in de begroting heeft de Raad nog geen "ja"gezegd omdat het nog niet behandeld is. En nu wel "ja" zeggen tegen de begroting? Dat kan toch niet?

In hoofdstuk 3 (pag. 21 e.v.) geeft u een opsomming van de speerpunten van beleid. Met name hier geldt wat wij in het begin van onze beschouwingen hebben gezegd over kaderstelling en uitvoering. Verder zijn wij van mening dat wij in het algemeen slecht op de hoogte worden gehouden van de voortgang van de diverse projecten. Onder het kopje mededelingen wordt meestal volstaan met: "We zijn op de goede weg, geen bijzonderheden of soortgelijke opmerkingen.

Op pagina 25 inzake ’t Hoge Holt begint u met de mededeling dat "Door de noodzakelijke wisseling van bouwlocatie er vertraging is ontstaan bij de realisatie". U wilt hiermee toch niet beweren dat een vertraging van 2 jaar veroorzaakt is door het feit dat de Raad de locatie Nijlandspark heeft afgewezen? In feite doet zich, naar onze mening, hetzelfde voor als bij alle andere projecten van het IHP, namelijk dat het niet mogelijk blijkt het schema wat u voor ogen stond ook daadwerkelijk uit te voeren. Dus aanpassing van plan, schema en financiën is op zijn plaats.

Verontrustend vinden wij de passage op pag. 96 inzake het weerstandsvermogen.

Ik citeer: "Vooralsnog is naar onze mening het weerstandsvermogen van de gemeente Noordenveld zodanig dat de uitvoering van taken geen direct gevaar loopt". U formuleert weliswaar voorzichtig, maar in 1 zin de woorden "vooralsnog" en "geen direct gevaar" geven wel aan hoe zorgelijk de situatie is, evenals pagina 97 en volgende duidelijk aangeven dat we onvoldoende geld hebben voor het gewenste onderhoud aan wegen en aan renovatie voor verlichting binnen de gewenste termijn. Het wordt tijd dat de stormbal gehesen wordt als teken van zwaar weer. Dit blijkt ook nog eens uit de financieringsbehoefte, zoals verwoord op pagina 112. Het lenen van geld leidt tot extra rentekosten wat weer een negatief effect heeft op het huishoudboekje. Regeren is vooruitzien, en dat gaat verder dan 7 maart 2006.

Reeds vaker heeft de fractie van de ChristenUnie aangegeven dat wij van mening zijn dat de raad te slecht en te weinig wordt geïnformeerd over de ontwikkelingen binnen de gemeenschappelijke regelingen waar de gemeente Noordenveld in deelneemt. Hierin blijkt tot dusver weinig of geen verbetering in te komen. Voor ons is dat een reden om t.z.t. voor te stellen terug te komen op het destijds genomen besluit dat alleen collegeleden deel uit zullen maken van dergelijke samenwerkingsverbanden. Het verdient aanbeveling dat ook raadsleden hierin participeren omdat de raad dan ongetwijfeld beter geïnformeerd wordt. Aangezien de raadsverkiezingen voor de deur staan zullen wij nu niet met een dergelijk voorstel komen maar dit in een volgende periode oppakken.

Nog een enkele opmerking n.a.v. uw beantwoording.

Het lijkt inmiddels duidelijk dat de begroting geen positief resultaat meer vertoont als we rekening houden met de negatieve herziening van de Rijksbijdrage in het kader van de Wet Werk en Bijstand, in de wandelgangen ook wel genoemd de Wet Water en Brood. Wij hebben de indruk dat den Haag inmiddels ook het Brood heeft wegbezuinigd en dat we alleen nog Water overhouden.

Gezien de dramatische ontwikkelingen bij Cordis veronderstellen wij dat straks meer mensen een beroep op de gemeente moeten doen en dat de financiële positie daardoor nog slechter wordt.

Het CDA heeft de vraag gesteld hoe de WMO in de begroting wordt ingepast. U eindigt uw beantwoording met "Qua structuur hebben wij daarvoor binnen de begroting 2006 technisch de ruimte geschapen". Kunt u ons deze cryptische zin uitleggen?

Voorzitter, resumerend komen wij tot de slotsom dat de begroting niet voldoet aan de voorwaarden die daaraan gesteld mogen en moeten worden, hetgeen betekent dat wij vooralsnog niet met de begroting akkoord kunnen gaan.

Nietap, 7 november 2005