Inleiding

Voorzitter,

Via u wil ik de raad hartelijk danken voor de mogelijkheid om dit interpellatiedebat te voeren. Naast de vragen die ik aan het college c.q. de wethouder heb gesteld heb ik ter toelichting een notitie bijgevoegd.

Het zal u duidelijk zijn dat het beslist niet de bedoeling is van de ChristenUnie om op deze wijze de gehandicapten te duperen. Integendeel. Ik denk dat voor wat betreft de hulp aan gehandicapten er tussen wethouder Wolters en de fractie van de ChristenUnie geen verschil van mening bestaat. Die steun moet zo optimaal mogelijk zijn. Die steun mag ook geld kosten. Evenals wij op de bres staan voor o.a. de minima willen wij ook op de bres staan voor de gehandicapten. Echter, wij willen dat wel doen op een financieel zo efficiënt mogelijke wijze. Wij menen dat de methodiek zoals u die in onze notitie terug kunt vinden zeker geen verslechtering voor de gehandicapten betekent, integendeel. In feite kan de gehandicapte op deze wijze meer kilometers rijden voor minder geld. Het geld wat op deze manier bespaard kan worden dient naar onze mening als geoormerkt geld voor de WVG vastgelegd worden. Hierdoor kunnen we langer aan gehandicapten een optimaal pakket aanbieden op alle terreinen. Bij aanbesteding zal het vervoer aanzienlijk duurder worden. De afgelopen jaren zijn wij gewaarschuwd dat de WVG-voorziening op termijn volledig verbruikt zal zijn. Dit zal zeker het geval zijn wanneer de vervoerskosten sterk stijgen. Hierdoor komen we op enig moment voor de keuze te staan om te snijden in de voorzieningen, op welk terrein dan ook. Dit wil de ChristenUnie, als het enigszins mogelijk is, voorkomen.

Het enige argument van de wethouder om niet op een persoonsgebonden budget over te gaan, zoals in notitie verwoord, is dat er in onze regio geen regiotaxi actief is. Maar, voorzitter, een regiotaxi o.i.d. is geen voorgeschreven voorwaarde om tot een PGB over te gaan. Gezien het door ons aangetoonde verschil tussen Collectief Vervoer en een PGB zijn wij van mening dat het de moeite waard is om te onderzoeken of het PGB toch een goed alternatief kan zijn.

Wij wachten graag de reactie van de wethouder af.

Mensen met een handicap kunnen aanspraak maken op een vergoeding voor vervoer. De bedoeling hiervan is dat de mensen zo optimaal mogelijk kunnen blijven functioneren in onze maatschappij, en met name voor wat betreft de sociale contacten. Nu kan dit vervoer op verschillende manieren worden geregeld. De mensen kunnen jaarlijks een vast bedrag krijgen en moeten zich daar dan mee redden, men kan een vergoeding per gereden kilometer krijgen op basis van in te dienen declaraties, en ook is het mogelijk dat de gemeente met een vervoerder (een taxiondernemer bijvoorbeeld) een contract afsluit. De taxiondernemer voert het vervoer uit tegen een aanneemsom. Hiervoor moet de ondernemer het gehele jaar vervoer aanbieden. De gehandicapte kan gevraagd worden hiervoor zelf ook een bijdrage te leveren, overeenkomend met de kosten van openbaar vervoer. In de gemeente Noordenveld geldt momenteel een collectieve vervoersregeling. Dit betekent dat de gehandicapte een taxi kan bellen wanneer hij vervoerd wil worden. Binnen een afgesproken tijd komt de taxi en brengt de betrokkene naar de plaats van bestemming. In principe beperkt dit vervoer zich tot ca. 30 km. per rit. Mensen die liever een bedrag hebben in plaats van een vervoerspas kunnen dit bij de gemeente aanvragen. Het is gebleken dat de huidige vorm van vervoer erg duur is. Bij de nieuwe aanbesteding van het vervoer, ingaande 1 januari 2006, zullen de kosten aanzienlijk stijgen. Daar waar de wethouder ruim een jaar geleden nog een verwachte stijgingspercentage van 55 % noemde, meent hij nu dat de stijging tot 20 % beperkt zal blijven. Een deugdelijke onderbouwing is echter niet gegeven. Om het vervoer, en ook de andere voorzieningen voor gehandicapten zo optimaal mogelijk te houden in het belang van de betrokkenen, is het zaak de kosten binnen de perken te houden. De ChristenUnie meent dat er goedkopere vervoersmogelijkheden zijn die de gehandicapte niet duperen. Daarom heeft de fractie een interpellatiedebat aangevraagd. Ter toelichting op dit debat is vooraf onderstaande notitie naar College en Raad gestuurd.

De fractie van de ChristenUnie heeft aan het College c.q. aan de verantwoordelijke wethouder een aantal vragen inzake de voorgenomen aanbesteding van het WVG vervoer. Hiertoe heeft de fractie de huidige situatie als ook de toekomstige situatie onderzocht, waarbij naar collectief vervoer via aanbesteding en naar de mogelijkheid van persoonsgebonden budget is gekeken.

De gemeente heeft ca. 1200 inwoners die in aanmerking komen voor WVG vervoer. Volgens informatie van de gemeente maakt ongeveer de helft hiervan gebruik van de WVG-pas, de andere helft krijgt een forfaitair bedrag. De kosten voor de gemeente hiervan bedragen:

600 pashouders * € 505 = € 303.000, -

600 inwoners met forfaitair bedrag = 600 * € 560 = " 336.000, -

totaal: € 639.000, -

De pashouders hebben recht op vervoer van 6 zones per keer, onder bijbetaling van een bedrag van € 0,40 per zone, overeenkomend met de kosten van openbaar vervoer. Een zone bedraagt ca. 5 km. Bij meer dan 6 zones dient de passagier voor de extra zones de normale taxiprijs te betalen. In het huidige contract wordt er van uitgegaan dat de gemiddelde maximale afstand niet boven de 150 zones per jaar uitkomt.

Van 1 juli 2003 tot 30 juni 2004 zijn er door de pashouders gezamenlijk 100.787 zones gereden. De gemiddelde afstand per rit bedroeg in die periode 4,4 zones en per pashouder werd gemiddeld 38 keer van deze vervoersmogelijkheid gebruik gemaakt. (Dit alles gebaseerd op het gegeven van 600 pashouders. Indien het werkelijk aantal pashouders afwijkt veranderen ook de bovengenoemde gemiddelden.)

Voor de gemeente bedragen de kosten per zone € 3,01. Bij een gemiddelde van 4,4 zones bedragen de kosten van een rit voor de gemeente derhalve € 13,22. De pashouder dient zelf bij te betalen 4,4 zones * € 0,40 = € 1,76, zodat de totale kosten € 14,98 = € 15,- bedragen.

In een notitie welke in december 2003 in de raad aan de orde is geweest is verondersteld dat, op basis van toen bekend zijnde gegevens, de kosten met ca. 55 % zouden kunnen stijgen. In een gesprek van de ChristenUnie fractie met wethouder Wolters deze week, heeft de wethouder aangegeven dat hij een stijging van 20 % ten opzichte van het huidige contract reëel vindt. In onderstaande becijfering is de fractie van het laatste gegeven uitgegaan. Verder is hetzelfde stijgingspercentage voor het forfaitaire bedrag aangenomen. Het lijkt gerechtvaardigd aan te nemen dat deze aanpassing ook op het forfaitaire bedrag wordt toegekend.

Uitgaande van bovengenoemde aannames zal het financiële plaatje er in de toekomst als volgt uitzien:

Stijging kosten pas: € 505 + 20 % = € 606, -

Stijging forfaitair bedrag: € 560 + 20 % = € 672, -

600 pashouders * € 606, - = € 363600, -

600 inwoners * forfaitair bedrag van € 672, - = € 403200,-

Totaal te verwachten kosten collectief WVG vervoer: € 766800, -

Voor de pashouders komt hier nog een eigen bijdrage per zone bij.

In januari 2004 heeft een ambtenaar van de gemeente Steenwijkerland in Roden een presentatie gegeven over het in Steenwijkerland gehanteerde persoonsgebonden budget.

Men maakt geen gebruik van het systeem van collectief vervoer of van een forfaitair bedrag. Na de gemeentelijke herindeling is daar gekozen voor het persoonsgebonden budget op basis van een kilometerprijs van € 0,29 per kilometer. De betrokkenen moeten per kwartaal hun kosten declareren. Tijdens de invoering van dit traject liep parallel een project van de provincie met de invoering van de regiotaxi. Het gebruik van dit collectief vraagafhankelijk vervoer door gehandicapten blijkt zeer beperkt te zijn geweest. Op 1600 gehandicapten (het totaal aantal mensen in Steenwijkerland die voor WVG vervoer in aanmerking komt) werden in een jaar slechts 9000 zones verreden, dat is gemiddeld 5,6 zones per gehandicapte.

In onze gemeente rijdt geen regiotaxi en dus valt deze mogelijkheid weg.

Het systeem van Steenwijkerland betekent financieel voor Noordenveld in de categorie pashouders het volgende:

600 pashouders rijden ruim 100.000 zones hetgeen overeenkomt met ca. 500.000 kilometer.

500.000 kilometer * € 0,29 = € 145.000, -.

Ten opzichte van het hiervoor berekende collectieve vervoer ad € 363.600 een besparing van 218.600, -

Voor de forfaitaire bedragen is niet te berekenen wat de financiële gevolgen voor de gemeente zijn, wanneer de forfaitaire bijdrage zou worden ingeruild tegen een bedrag per werkelijke gereden kilometer, omdat het aantal kilometers in deze categorie niet bekend is. Steenwijkerland realiseerde echter een besparing van bijna 40 % op de forfaitaire vergoeding bij de invoering van een kilometervergoeding. De veronderstelling dat ook in Noordenveld hier een besparing valt te realiseren lijkt gerechtvaardigd. Stel dat Noordenveld slechts 20 % weet te besparen op de forfaitaire bijdrage dan betekent dit toch nog een besparing van ruim € 80.000 boven de hiervoor genoemde € 218.600.

Hierbij dient nog te worden aangetekend dat het systeem van een persoonsgebonden budget voor de gemeente meer werk met zich meebrengt. In Steenwijkerland kan men dit met 0,5 fte op 1600 gehandicapten uitvoeren. Het zou dus in onze gemeente ook mogelijk moeten zijn met 0,5 fte deze wijze van vervoer voor 1200 gehandicapten te realiseren. Financieel vertaald zal dit naar onze mening zeker niet meer bedragen dan € 30.000 per jaar.

Nu is een besparing geen doel op zich. Van belang is dat de gehandicapten op een gelijkwaardige wijze aan het maatschappelijk leven deel kunnen nemen als de niet-gehandicapte.

De kilometervergoeding van € 0,29 per kilometer is een ruim kostendekkend tarief, dus is het alleszins aannemelijk dat gehandicapten in hun omgeving mensen vinden die het vervoer voor hun rekening willen nemen tegen een dergelijk tarief. Hier komt nog bij dat de gehandicapte in dit voorbeeld geen eigen bijdrage meer hoeft te betalen van € 0,40 per zone, dus voor het merendeel van de bewoners die van WVG vervoer afhankelijk zijn, betekent het ook nog eens een financieel voordeel.

Overigens zal deze regeling voor rolstoelvervoer in het algemeen niet toepasbaar zijn.

1. U hebt, in een gesprek, aangegeven dat het model Steenwijkerland voor Noordenveld niet toepasbaar is vanwege het ontbreken van een regiotaxi. Bent u met ons van mening dat dit niet doorslaggevend mag zijn bij de keuze voor een vorm van WVG vervoer, nu er sprake is van een groot kostenverschil tussen collectief vervoer en een persoonsgebonden budget en gezien het beperkte gebruik van de regiotaxi elders?

2. Hebt u de mogelijkheid van persoonsgebonden budget doorgerekend, en zo ja, wat is uw uitkomst?

3. Zo nee, waarom hebt u dit niet gedaan terwijl u hebt toegezegd het model Steenwijkerland in uw overwegingen mee te zullen nemen?

4. Kunt u zich herkennen in de cijfermatige opstelling die de ChristenUnie heeft gemaakt?

5. Kunt u een verklaring geven waarom in december 2003 nog van een stijging van 55 % t.o.v. het huidige contract werd uitgegaan en waarom u nu tot een stijging van "slechts" 20 % komt?

6. Bent u met ons van mening dat een mogelijke besparing van ca. € 270.000 ( € 300.000 minus 0,5 fte ad € 30.000) een substantieel bedrag is?

7. Klopt het dat het totaal beschikbare bedrag voor WVG inclusief de nog aanwezige bestemmingsreserve, dus niet alleen vervoer, op korte termijn niet meer toereikend zal zijn om de behoeften te dekken?

8. Bent u met ons van mening dat de gehandicapten zoveel als mogelijk moeten worden ontzien in de bezuinigingsgolf die over Nederland raast en dat het daarom aanbeveling verdient kostenbesparingen te realiseren die de gehandicapten niet treft maar de gemeente juist de mogelijkheid biedt om het WVG beleid zo veel als mogelijk is in stand te houden?

9. Bent u bereid de mogelijkheid van het persoonsgebonden budget nader uit te werken en de gemeenteraad van uw bevindingen op de hoogte te stellen alvorens u tot aanbesteding overgaat?

Nietap, 20 januari 2005