Voorzitter, vanavond is het dan zover. Gaat de kogel door de kerk oftewel de dragline door het veld? Gezien de commissievergadering lijkt de uitkomst duidelijk. Collegepartijen vóór het IGS zoals het voorligt, de oppositie tegen. Toch een wat merkwaardig fenomeen dat de scheidslijn precies tussen collegepartijen en oppositiepartijen loopt. Ligt dit aan de oppositiepartijen die, om oppositie te voeren, per definitie tegen plannen zijn die door het college worden gepresenteerd? Als dat het geval is dan wordt het tijd dat de oppositiepartijen eens goed bij zichzelf te rade gaan. Ligt het aan de collegepartijen dat zij zonder al te veel vragen het collegestandpunt volgen? Dan wordt het tijd dat de collegepartijen eens bij zichzelf te rade gaan en zich afvragen of zij het dualisme wel goed hebben begrepen. Het lijkt ons in ieder geval vreemd dat alle wijsheid bij de ene partij en alle domheid bij de andere partij ligt.

Voorzitter, men moet de waarheid niet verwarren met de mening van de meerderheid.

Voorzitter, u hebt de raad gediend met een notitie in aansluiting op de raadscommissie van 7 oktober. Onze hartelijke dank daarvoor. Het komt overigens wel wat merkwaardig over dat u in feite een derde, schriftelijke, termijn gebruikt om de raad van uw gelijk te overtuigen. Dit is tijdens de bijna 16 jaar dat ik in de raad zit nog niet eerder gebeurd, naar ik meen. Wij vragen ons af wat voor dieperliggende reden hier achter zit. Hoe het zij, het is prettig om een aantal feiten nog eens op een rijtje te krijgen, daarvoor zijn wij u erkentelijk. Bevat het veel nieuws? Nou, eigenlijk niet, maar het geeft wel enige steun om het overzicht te houden. Terzijde, wat ons betreft was het zinvoller geweest dit voor de commissievergadering te doen, dan hadden we er tijdens de commissievergadering dankbaar gebruik van kunnen maken. Wellicht had het de toonzetting hier en daar wat veranderd. Maar verandert het nu veel aan de feiten?

Voorzitter, tijdens deze raadsvergadering wil ik graag ingaan op enkele opmerkingen die tijdens de commissievergadering door anderen zijn gemaakt. Uit het verhaal van collega Darwinkel maak ik op dat ook zijn partij liever ziet dat er minder woningen gebouwd worden, misschien slechts 1500, misschien wel meer misschien wel minder. Daarnaast geeft Gemeentebelangen aan vooral te willen bouwen voor eigen behoefte. Verder wordt er nog een uitstapje gemaakt naar de mogelijkheden van Groningen op het suikerfabriekterrein. Kortom, uit het betoog van de heer Darwinkel valt op te maken dat GB eigenlijk geen behoefte heeft aan zoveel woningen als in het plan staan genoemd. Anderzijds heeft men blijkbaar niet de moed om te zeggen dat het plan duidelijk aanpassingen behoeft.

Hetzelfde doet zich voor bij de infrastructuur. Geen weg door de Maatlanden. Onbespreekbaar. Toch zitten er in het plan ontsnappingsmogelijkheden aan deze uitspraak. Ook een motie voorkomt dat niet. Als het GB en andere partijen menens is dat er geen weg door de Maatlanden moet komen dan moet het plan afgewezen worden en moet het college de opdracht krijgen een plan te presenteren waarin duidelijk staat aangegeven waar, vroeg of laat, de verbinding tussen Roden en Nieuw Roden en verder moet komen. Over de mening dat de huidige infrastructuur vooralsnog voldoende is kun je van mening verschillen. Toen wij enige weken geleden een technische uiteenzetting hebben gekregen over het plan hebben we in ieder geval andere geluiden gehoord. En ook in Nieuw Roden denkt men daar blijkbaar anders over.

De collegepartijen suggereren dat we in de toekomst nog alle kanten uit kunnen. Wel, naar onze mening is dat wishful thinking. De structuurvisie mag dan geen wettelijke geldingskracht hebben, de raad is wel gebonden aan de structuurvisie wanneer het hier ja tegen zegt. Voorzitter, er zou nog veel meer te zeggen zijn van de bijdragen van de collegepartijen. Wat wij uit de bijdragen van deze partijen opmaken is dat men met veel kunst en vliegwerk uitkomt bij een positief advies. Een houding van doorschuiven, die we de eeuwen door al tegen komen. Om met madame de Pompadour te spreken: “Après nous le déluge”of
“Na ons de zondvloed”.

Aan de collegepartijen zou ik in dit verband mee willen geven: “Één uur van onbedachtzaamheid kan maken dat men jaren schreit”.

Voorzitter, de heer Bossina doet voorstellen om, in het kader van het IGS, ook te bouwen in Peize en Norg. Maar ik meen toch dat Norg en Peize in het kader van de Regiovisie (dus niet het IGS) een opdracht van 600 woningen heeft gekregen? Verder heeft hij nog een opmerking gemaakt over de politieke afrekenbaarheid van mensen. Wij denken dat dit een zinvolle suggestie is die het zeker waard is om in de collegeonderhandelingen in 2010 meegenomen te worden.

De heer Huisman heeft de nadruk gelegd op de duurzaamheid en daarbij aangegeven dat we er voor moeten zorgen dat onze kinderen en kindskinderen op hetzelfde niveau als wij kunnen leven. Daar zijn wij het van harte mee eens.

Naar aanleiding van mijn betoog tijdens de commissievergadering concludeerde de heer Darwinkel dat ik nogal somber overkwam. Nu geloof ik dat ik van nature helemaal niet zo somber ben. Wat ik getracht heb te doen is een beeld te schetsen van de mogelijke toekomst wanneer wij met dit plan instemmen. Een naar mijn idee realistisch beeld en tot dusver ook nog door niemand ontzenuwt. Wat dat betreft bevind ik mij in goed gezelschap van het CDA. De heer Alssema heeft naar onze indruk een vergelijkbare visie gegeven door de kaders die het CDA in 2008 heeft geschetst tegen het licht te houden van het plan en komt dan tot een afwijzend oordeel over het plan. De structuurvisie voldoet volgens het CDA niet aan de door hen meegegeven kaders voor wat betreft de woningaantallen. Verder gaat het CDA zelfs zo ver, overigens, wij zijn het daar mee eens, dat in het IGS expliciet wordt opgenomen dat er geen weg door de Maatlanden komt, ook niet op termijn en dat deze angel definitief uit het plan gehaald moet worden. En anders moeten er vraagtekens bij de voortgaande samenwerking gezet worden. Voorzitter, duidelijker kan het niet. Ook over de tegemoetkoming door het college aan de andere kaders is het CDA zeer kritisch.

Voorzitter:  richting College gaan wij in eerste instantie uit van uw aanvullende informatie van 15 oktober. U begint met “binnendorps bouwen”en verwijst daarbij, terecht, naar het Nijlandspark. Tijdens de commissievergadering kreeg ik de indruk dat er van enig verwijt richting de raad sprake was, nu krijg ik de indruk dat het college zegt “het was toch eigenlijk niet zo’n goed plan want het open houden van de resterende groene ruimten achten wij van groot belang”. Kunt u aangeven hoe u, als college, daar nu in staat?

Klopt het dat Peize en Norg toch wel een kleine opgave in de regiovisie hebben van samen totaal 600 woningen of heb ik dat mis?

Ook in uw brief houdt u alle ruimte nog open voor welke hoofdverbinding dan ook tussen Roden en Nieuw Roden. Alle opties zijn dus nog mogelijk. Denkt u dat u met Leek tot een akkoord komt wanneer u blijft bij het besluit om deze hoofdinfrastructuur voorlopig niet aan te leggen? De kritiek van Leek richting onze gemeente is op dit punt toch helder en niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. Vindt u niet dat het van goed naoberschap getuigt wanneer je je ook bekommert om de problemen van je buren? Hoe denkt u hier in de nabije toekomst mee om te gaan? Voorzitter, de uitwerking door de provincie over de aansluiting Roden – Nieuw Roden moet naar onze mening voorafgaan aan de besluitvorming over het IGS.

Onder het kopje “Voorzieningen” geeft u aan dat er in Leek meer woningen gebouwd gaan worden zodat, als er zich al groei in inwonersaantal zal voordoen, de groei zich vooral zal voltrekken in Leek. Maar waar praten we nu over? Totaal 5850 woningen waarvan 2750 in Noordenveld, dat is 47 %, iets minder dan de helft van de totale opgave. We geven graag toe dat het aanzienlijk minder is dan in de eerste opgave. Maar de huidige cijfers zijn toch niet van dien aard dat het uw stelling dat de groei van inwonersaantallen zich vooral in Leek zal voordoen rechtvaardigt. Als we hier nog bijtellen de regio-opgave van 600 woningen in Peize en Norg dan zitten we, in het kader van de schragende functie voor Noordenveld en Leek, zelfs duidelijk hoger.

 Voorzitter, u hebt ons gerustgesteld op het punt van gescheiden exploitaties. Uit Leek hoorden we berichten dat de grootscheepse inbreidingsplannen die men heeft (met dezelfde financiële problemen als bij ons) voor een deel bekostigd zouden worden uit de opbrengst van de uitleggebieden bij ons. Dat dit onjuist is klopt? Wel zouden we graag van u weten over welke projecten u spreekt als u zegt dat er in enkele projecten samengewerkt zal gaan worden. Graag informatie over welke projecten en het daarbij behorende financiële plaatje.

Uit uw opmerking over de sociale woningbouw blijkt duidelijk dat u de intentie hebt om op korte termijn stevig te gaan bouwen, immers, anders kunt u de wachttijden niet of nauwelijks bekorten. Overigens, wij hadden ook niet anders verwacht. U bent in het verleden helder geweest in uw uitspraken dat het een forse opgave zou zijn om dit plan te realiseren. Maar hiermee is dan ook alle grond onder de voeten weggeslagen van diegenen die menen dat het wel eens beduidend minder zou kunnen zijn. De ChristenUnie heeft altijd uw streven om 30 % van de woningbouw te bestemmen voor de sociale bouw ondersteund. Maar daarmee hebben we niet gezegd dat de wachtlijst weggewerkt moet worden om op korte termijn voor ieder die ingeschreven staat ook een woning te realiseren. Zoals het duidelijk is dat niet alle eigenaren van woningen een woning in onze gemeente zullen kunnen kopen zo is het ook duidelijk dat niet iedereen die zich ingeschreven heeft voor een huurwoning, hier ook daadwerkelijk op kan rekenen. Iedereen heeft het recht zich overal in te schrijven, niet iedereen krijgt daarmee ook datgene wat hij graag wil. Persoonlijke ervaringen hebben ons dat geleerd. Het is u ook bekend dat er talloze mensen zijn die zich in meerdere gemeenten hebben ingeschreven. Enige nuancering is hier dan ook op zijn plaats.

Aan het eind geeft u een opsomming van wat er allemaal veranderd is t.o.v. het voorontwerp. Dit geeft duidelijk aan dat er in een aantal gevallen goede aanpassingen zijn gedaan, mee op initiatief van de burgers. Hiervoor onze waardering. Maar ook duidelijk is dat toezeggingen uit het verleden nu niet meer in alle gevallen overeind zijn gebleven.

Voorzitter, wij blijven moeite houden met het wegtrekken van mensen uit de krimpgebieden. En dan bedoel ik niet dat mensen zelf die keuze maken maar dat wij als gemeente daar actief op inspelen. Uw opmerking: als wij het niet doen dan doen anderen het wel klinkt op zich logisch en zal ook wel zo zijn, maar dat rechtvaardigt nog niet om zelf aan deze o.i. kwalijke praktijken mee te werken.

Voorzitter, ik begrijp dat u, ook als voorzitter van de stuurgroep de “kop er wel voor houden moet”. Ook binnen de Regiovisie hebt u een rol die niet altijd te benijden valt. Wij herinneren ons nog al te goed dat u de aantallen die in eerste instantie werden genoemd als extreem hoog hebt aangemerkt, maar dat u uiteindelijk, immers u stond alleen in dezen, toch hebt toegestemd. Zo herinneren wij ons ook nog tijdens een van de bijeenkomsten in Groningen over de Regiovisie dat de toenmalig gedeputeerde Calon opmerkte dat het erg veel moeite had gekost om de heer van der Laan over de streep te krijgen voor de nieuwe aantallen. Dat u uiteindelijk toch overstag bent gegaan kunnen wij begrijpen. Maar aan ons de taak om voor onze gemeente het beste te zoeken. En het beste is niet gediend met een woningbouwopgave zoals door uw college voorgesteld en het beste is ook niet gediend met het nog jaren boven de markt laten zweven waar uiteindelijk de weg Roden – Nieuw Roden komt.

Voor u staat geen somber mens maar wel iemand met sombere voorgevoelens als de raad mocht besluiten tegen dit plan “ja”te zeggen.

 Voorzitter, ik begrijp dat er druk op de ketel is gezet door de WVG. Onze fractie wil u een creatief voorstel doen. Wij hebben begrepen dat de regiovisie te allen tijde herzien of aangepast kan worden. Welnu, wat let u om de raad toe te zeggen dat u binnen een jaar met een nieuw plan komt waarin duidelijk onderbouwd wordt aangegeven wat de werkelijke woningbehoefte is en waarin duidelijk staat waar de verbinding tussen Nieuw Roden en Roden komt? Mogelijk dat u dan voor de huidige plannen de handen op elkaar krijgt omdat het slechts een geldigheidsduur van 1 jaar heeft, terwijl u anderzijds wel gebruik kunt blijven maken van de WVG die u op een aantal gebieden hebt gelegd.

woensdag 21 oktober 2009