ALGEMENE BESCHOUWINGEN BEGROTING 2007 

 Voorzitter, allereerst hartelijk bedankt voor de beantwoording van de vragen die we hebben gesteld. Op veel vragen hebben we een bevredigend of afdoend antwoord ontvangen. Daar zullen we nu niet verder op ingaan. Betekent dit nu dat wij gerustgesteld zijn en instemmen met de begroting 2007? Beslist niet, de begroting 2007 baart ons grote zorgen. De ChristenUnie zal in deze beschouwingen zoveel mogelijk de volgorde van uw beantwoording aanhouden. Waar nodig zullen wij aanhaken bij vragen van andere fracties. 

 We constateren dat de gewone uitgaven van de gemeente stijgen van € 1652 naar € 1993 per inwoner. Een stijging van 21 %, terwijl de langlopende schulden per inwoner stijgen van € 346 naar € 563. Een stijging van bijna 63 %. Dit baart ons grote zorgen. 

Verder hebben wij grote moeite met het “dicht rekenen” van het tekort (blz. 18-23) . U trekt hiermee wel een erg zware wissel op de toekomst, naar onze mening een te zware wissel. 

 Op pag. 11 van de aanbiedingsbrief geeft u een uiteenzetting over de WMO. Wel een aparte geldstroom, maar onderdeel van het gemeentefonds en dus vrij besteedbaar. Voorzitter, wij stellen u en de raad voor, om naar analogie van de WVG, eventuele positieve uitkomsten te boeken op een Reserverekening WMO. Deze voorziening zou desnoods gemaximeerd kunnen worden. In ieder geval waarborgen we hiermee dat de gelden die we voor dit doel ontvangen in principe hiervoor ook worden aangewend.   

 Wij sluiten ons aan bij de kritische vraag van de VVD over de autorisatie van investeringen door vaststelling van de begroting. Er zijn nog te veel onderwerpen die de komende tijd onderwerp van discussie zullen zijn dan dat nu, door de begroting goed te keuren, de uitgaven daarmee reeds geautoriseerd zouden zijn.  

 De eenmalige ruimte.

Wij zijn het volstrekt met u oneens dat deze beleidswijziging een verantwoorde wijziging is. U benut de eenmalige ruimte nagenoeg geheel en daarmee ontneemt u de raad de mogelijkheid om gaande het jaar nog nieuwe voorstellen te doen. Daarnaast zit de begroting zo vol met onzekerheden dat het onverantwoord is om 2 maanden voordat 2007 van start gaat alles al ingevuld te hebben. U gaat hiermee wel heel erg ver met de visie “de raad bestuurt op hoofdlijnen”, naar onze mening gaat u zelfs te ver. Ook een vorig jaar heeft onze fractie hierover kritische kanttekeningen geplaatst, waarbij we ons gesteund weten door een deskundige bij uitstek, prof. Elzinga.  

 Wij zijn het met de conclusie van Gemeentebelangen eens dat u, met uw aanpak, de raad de mogelijkheid ontneemt om keuzes te maken tussen bezuinigingen, nieuw beleid enz.  

 Uit de vaagheid van de beantwoording over de financiële impact van de nog doorlopende ontwikkelingen van het Masterplan concluderen wij dat de gemeente nog financiële risico’s loopt. Hoe groot die risico’s zijn zullen we op termijn pas weten, en of we er dan nog geld voor hebben zal dan ook moeten blijken. 

Voor wat het IHP betreft weet u dat wij daar altijd al de nodige vraagtekens bij hebben gezet, hoe mooi en aantrekkelijk de plannen ook zijn. In het licht van de huidige financiële situatie lijkt het ons raadzaam dat u het plan nog eens kritisch doorlicht en kijkt of versobering mogelijk is zonder de kwaliteit van onderwijs geweld aan te doen.

Op onze vraag over de financiële consequenties voor de gemeente om Veenhuizen op de Werelderfgoedlijst te zetten en of wij daar dan de middelen nog wel voor hebben, geeft u geen duidelijk antwoord. Een nog niet gecalculeerde uitgave voor 2007.

GVVP. Uit uw beantwoording kan worden opgemaakt dat er een reële kans is dat de kosten voor het GVVP reeds in 2007 hoger zal zijn dan u nu hebt opgenomen. Vervolgens geeft u in de begroting aan dat in totaliteit voor Norg en het GVVP   € 550.000 beschikbaar is. Waarom wordt Norg hier apart, los van het GVVP genoemd? Wilt u vanmiddag duidelijk aangeven dat voor het GVVP € 550.000 beschikbaar is, en dat Norg daar onderdeel van uitmaakt? Verder zouden wij u op willen roepen om die gebieden die zijn aangewezen als 30 km. gebieden ook zodanig in te richten dat de politie bereid is handhavend op te treden.

Voor wat betreft het Mensinghecomplex ziet onze fractie langzamerhand door de bomen het bos niet meer. Zou u ons, en daarmee de hele raad, kunnen dienen met een overzicht van alle besluitvorming over dit complex sinds de herindeling? Wij krijgen het gevoel te maken te hebben met een bodemloze put, wellicht dat een overzicht ons uit deze boze droom kan helpen.

Een toevoeging van € 50.000 aan de Reserve beeldende kunst is wat ons betreft met een begroting als nu voorligt niet aan de orde. Dit soort luxueuze potjes, hoe aantrekkelijk ook, kunnen nu niet. Als u op dit punt in de toekomst iets wilt is het belangrijk de raad hierbij te betrekken en op basis van de voorstellen de raad een besluit te laten nemen.

Egalisatiefonds afvalstoffenheffing. Wij constateren dat er in deze voorziening momenteel € 835981, - zit. Tevens hebben wij gezien dat vorig jaar € 65.000 aan de voorziening is onttrokken. Dit komt overeen met ongeveer 2 %. U wilt nu geen beroep doen op dit fonds met als argument dat dan de tarieven teveel achterblijven bij de uitgaven. Echter, wanneer u jaarlijks het gebruikelijke rentepercentage aan dit fonds zou toevoegen dan kunt u de tarieven tot in lengte van jaren met 2 % korten ten gunste van de burger. Als u dit geen begaanbare weg vindt dan is de meest voor de hand liggende oplossing dit fonds op te heffen en het saldo aan de burgers terug te geven. Want u kunt toch niet staande houden dat dit fonds c.q. deze voorziening dan nog noodzakelijk is.

Samenwerkingsverbanden. 

U geeft in uw beantwoording aan dat de cijfers van ISD, GGD en Novatec zijn gebaseerd op de informatie zoals die op dat moment bekend was. U kon ook niet anders want van deze samenwerkingsverbanden waren op dat moment nog geen begrotingen beschikbaar. Inmiddels weten we echter wel dat de werkelijkheid in ongunstige zin afwijkt. Dit betekent dus dat we hier waarschijnlijk met forse financiële tegenvallers te maken krijgen. Dit zal zich vooral voordoen bij de ISD.

In uw beantwoording over de ISD geeft u duidelijk aan, evenals in de brief van de directeur van de ISD, dat de regeringsmaatregelen zeer waarschijnlijk zullen leiden tot een aanzienlijke verlaging van de budgetten. Maar vervolgens zegt u het niet opportuun te vinden de begroting nu aan te passen. Wij begrijpen dat een begrotingsaanpassing u nu in grote problemen zou brengen om een sluitende begroting te presenteren, maar of dit verstandig is? Het lijkt ons struisvogelpolitiek. Overigens roept dit bij ons de vraag op wat nu nog de toegevoegde waarde is van deze gemeenschappelijke regeling. Als de maatregelen worden doorgevoerd lijkt het ons alleszins de moeite waard te overwegen dit samenwerkingsverband op te heffen.

Milieubeheer

 Voorzitter, mijn fractie is blij verrast dat de wethouder zo snel de informatie die door de ChristenUnie aan hem verstrekt is weet te gebruiken. Ik doel hierbij op de Europese wetgeving EPBD; Energieprestatie van Gebouwen. Toen u de begroting hebt opgesteld had u nog niet gehoord van EPBD en toch voert u dan al € 40.000 op. Waarvoor? Voor feitelijke energiebesparende maatregelen. Nu blijkt u dit geld ook te willen gaan gebruiken voor de EPBD labeling. Voorzitter, in de toekomst moeten alle openbare gebouwen van een dergelijk label zijn voorzien en daarvoor worden nu mensen opgeleid tot gecertificeerde adviseurs. Denkt u zowel de labeling als de energiebesparende maatregelen vanuit deze € 40.000 te kunnen betalen?

 BTW compensatiefonds. U geeft een uitgebreid antwoord, waarvoor onze hartelijke dank.  In ieder geval hebben we met uw beantwoording een duidelijker beeld gekregen over de werkelijke overschrijding van het Masterplan.

U geeft verder aan dat de BTW wijziging m.b.t. het Masterplan onderdeel uitmaakt van het raadsvoorstel van 15 oktober 2002. U verwijst naar dit voorstel. Voorzitter, wij hebben geen raadsvoorstel van 15 oktober 2002 kunnen vinden. Wel is er een ambtelijke notitie die op 15 oktober in het College aan de orde is geweest, is aangehouden en op 29 oktober door het College is vastgesteld. Nadat het Masterplan Roden in de commissie is behandeld is het op 28 november in de Raad besproken. Wij gaan er van uit dat u in uw beantwoording op dit voorstel doelt. Wij hebben dit voorstel er op na gelezen maar daarin geen passage kunnen vinden die op de door u gehanteerde BTW systematiek slaat. De enige passage over BTW staat in de overwegingen bij het advies aan B en W. We lezen daar “Eerst zijn de cijfers opgeschoond in verband met de invoering van het BTW-compensatiefonds. Investeringen, die opgenomen waren inclusief BTW, zijn teruggebracht naar investeringen exclusief BTW, omdat de BTW volledig kan worden teruggevorderd per 1 januari 2003”. Dus uw suggestie dat de raad in de besluitvorming ook een besluit heeft genomen om de terug te ontvangen BTW gelden weer toe te voegen aan de begroting van het Masterplan is onjuist. Wij betreuren het zeer dat u de raad in dezen onjuiste informatie hebt verstrekt.

U geeft toe dat u voor wat de behoedzaamheidreserve betreft bent afgeweken van de door de raad gestelde kaders. Had u het niet eleganter en verstandiger gevonden dit vooraf met de raad te bespreken en tot een besluit te komen? Het is de Raad die de kaders stelt.  Naast onze afkeuring over de manier waarop u dit nu hebt gedaan vinden wij het ook onverstandig, zeker gezien het feit dat voor de begroting 2008 u een dergelijke methode niet (of slechts voor 50 %) kunt hanteren.

Voorzitter, wij hebben bij deze begroting een niet te onderdrukken gevoel dat u deze zo hebt opgesteld dat de (mogelijke) meevallers worden gepresenteerd als werkelijke meevallers, terwijl de mogelijke tegenvallers niet worden genoemd of afgezwakt.

 Bij de risicoparagraaf worden er aan de risicoklassen geen wegingsfactoren toegekend, maar vindt een procentuele verdeling plaats op basis van aantallen die zich in een bepaalde groep voordoen. Met voorbijgaan aan de verschillen tussen de typering en de motivering bij de toelichting van de risico’s, willen wij toch opmerken dat de genoemde soorten risico’s onderling aanmerkelijk in zwaarte verschillen. Om een voorbeeld te noemen: Het risico wat we lopen bij de regiovisie is niet alleen hoog te noemen, zoals u terecht doet, maar het weegt ook veel zwaarder dan b.v. de Munitieopruiming in Peest. En daarom is ook uw conclusie dat het zwaartepunt ligt op “minder dan een gemiddeld risico” naar onze mening onjuist. Bij gewogen cijfers zou de gemeente dicht bij het gemiddelde risico uitkomen. Hierbij hoort een dekking van € 200 per persoon en dus zou de weerstandscapaciteit 31.800 * € 200 = € 6,4 miljoen moeten zijn. Maar zelfs bij de door u aangenomen kwalificatie hoort een hoger bedrag. Door interpolatie had u het juiste bedrag uit moeten en kunnen rekenen. Conclusie: ons weerstandsvermogen is onvoldoende. Daar komt nog bij dat de reserve grondexploitatie bijna de helft uitmaakt van het weerstandvermogen terwijl de grondexploitatie zelf tot > gemiddeld risico scoort.

 Wij stellen vast dat u de nog aanwendbare reserve meer dan volledig hebt benut en dat u daarnaast een jaarlijkse korting (BTW) met eenmalige middelen wilt dekken. Daarbij geeft u nu reeds aan dat een fors bedrag in 2009 aan de Algemene Reserve onttrokken moet worden, terwijl dit geld er niet is, althans niet op dit moment. Verder boekt u nu 50 % van de behoedzaamheidreserve in terwijl u weet dat dit een volgend jaar niet meer kan, of voor een veel geringer deel. De nog komende extra kosten worden niet of onvoldoende meegenomen in de begroting.

 Onze conclusie is dan ook dat deze begroting op drijfzand is gebouwd, ogenschijnlijk lijkt alles in orde maar de realiteit is een andere. Bouwen op drijfzand vraagt om ongelukken. En daar houden wij niet van.

Tenslotte, wat ons verder nog is opgevallen dat u niet of nauwelijks voorstellen doet om te bezuinigen.

Voorzitter, wij wachten met belangstelling uw reactie af.

 Nietap, 11 november 2006