Algemene beschouwingen 2011

Actueelwoensdag 13 juli 2011

Uit overtuiging! Daarmee is de ChristenUnie de verkiezingen ingegaan. Het zegt iets over onszelf, over hoe wij in de samenleving staan. Wij zijn er namelijk van overtuigd dat je een bijdrage aan de samenleving hebt te leveren, ook in het politieke en bestuurlijke.

Maar onder die wat oppervlakkiger menselijke drijfveer zit natuurlijk de diep gewortelde overtuiging dat de boodschap van de Bijbel goed is voor de wereld. Ik noem dat vandaag omdat ik het van belang vind dat in onze eerste algemene beschouwingen in deze bestuursperiode (en de mijne in deze staten) nog eens duidelijk naar voren komt vanuit welke overtuiging wij hier ons werk willen doen. Er is ook aanleiding toe wanneer je kijkt met welke insteek het collegeprogramma zijn vertaling vindt in de voorjaarsnota.

Vanuit die overtuiging wil de fractie van de ChristenUnie de focus leggen op het thema recht en gerechtigheid en op het thema duurzaamheid/rentmeesterschap. Die keuze heeft alles te maken met de opdracht waar wij hier voor zitten: een goede overheid zijn voor Drenthe en zijn inwoners. Dat is een rechtvaardige overheid met oog voor de samenleving. Dat is ook een overheid die verantwoord met de schepping omgaat.

Onze economie staat net als in ons land, in Europa, en zeg maar rustig wereldwijd, fors onder druk. En dat is niet mis. Toch moeten we ons daarbij ook realiseren dat we het wel over het verdelen van de welvaart hebben. Wanneer wij het hebben over recht en onrecht, praten we in een totaal andere context dan de mondiale, waar het onrecht echt oneerlijk is verdeeld.

Ik maak deze relativering omdat het ons op een bepaalde manier bescheiden moet maken in het duiden van dat waar wij mee bezig zijn. Tegelijk weet ik ook dat je daarmee onze verantwoordelijkheid hier in Drenthe niet af kunt doen.

Focus en verbinding, dat is de paraplu die het college boven de plannen voor de komende jaren heeft uitgevouwen.

Het zijn mooie begrippen, dat focus en verbinding. Wanneer we daarbij vanuit het perspectief van de ChristenUnie kijken, gaat het er om in hoeverre er in de Drentse samenleving recht gedaan wordt aan de mensen. Dat betekent dat er ruimte is en kansen zijn voor onze inwoners om zich te ontplooien, om toegevoegde waarde te hebben. Het betekent dat er balans is tussen stad en platteland, waarbij de één niet van grotere waarde is dan de ander. Het betekent dat we voortdurend in het oog houden dat sociale cohesie van belang is en dat we die niet uit moeten spelen tegen economische of financiële belangen. Het betekent dat je recht doet aan innovatie, aan economische groei, aan financiële degelijkheid en tegelijk aan wat we aan natuur, groen of water hebben gekregen. Dat betekent dus geen eenzijdige focus, maar wel verbinding zoeken, en wel in die diepere dimensie dat het er om gaat recht te doen aan mensen en omgeving.

Wanneer we dan kijken naar de Voorjaarsnota moet ons van het hart dat we weinig van zo’n betekenis zien. We zien een toonzetting die de kleur heeft van zakelijkheid en waarin de economie voorop staat. Daarmee geeft het college een kleur aan zijn boodschap voor Drenthe. Het college noemt het zelf sociaal-liberaal. Onze indruk is dat in de balans tussen liberaal en sociaal het laatste er wel schraler afkomt. Maar mogelijk kan het college uitleggen wat ze bedoelen met een sociaal-liberale en duurzame benadering.

Want, op dat sociale aanhakend, wat opvalt, is dat de inspanning op het sociale domein nog verder worden teruggebracht. Tegelijk zegt het college te staan voor de sociaal culturele ruggengraat van Drenthe. Voor ons is daarin de balans nog niet helder. In deze staten hebben we met PNS+ een koers uitgezet. Kan het college aangeven of het met deze voornemens, zoals het afbouwen van de flexgelden, nog steeds op die koers zit? Of stelt u bij?

Wij snappen dat een betere verdeling in takenpakketten tussen overheden nodig is. En, ook al is dat met pijn in het hart, we kunnen ons er ook nog iets bij voorstellen als het gaat om de taken in het sociale domein: natuurlijk is dat bij gemeenten vaak beter op z’n plek. Tegelijk leven we ook op de schaal van Drenthe. En die schaal kan betekenen dat je juist als provincie een verantwoordelijkheid hebt.  Dat gevoel missen we. Ook wij zijn bereid de keuze te maken voor een heldere taakverdeling en accepteren de consequenties daarvan. We zijn in dit stadium echter wel beducht voor de consequenties van het afbouwen van de flexgelden. Dit moet behoedzaam gebeuren. Graag willen we daarom van het college inzicht krijgen in de effecten, met name effecten in de samenleving, van de voorgestelde aanpak.

Het toverwoord van deze voorjaarnota lijkt wel te zijn `zakelijk`. Alles voor de economie. En, ok, ook ruimte mag nog een plek hebben. Zelfs wanneer je even heel strikt naar de kerntaken van de provincie kijkt, baart deze benadering ons zorgen: als het niet meewerkt aan de economie dan is het al niet meer zo interessant. Het is een beetje de toon alsof elke boom in Drenthe moet gaan renderen. En, nogmaals, niets mis met een gezonde economie en het daaraan werken, maar of je daarmee recht doet aan alle Drenten en of een duurzame samenleving alleen daarvan af moet hangen? Het komt bij ons eenzijdig over.

We maken deze opmerkingen ook tegen de achtergrond dat het college eerder denkt in revolverende fondsen dan in subsidies. Mooi gevonden, en ook nodig dat we bezuinigen, maar tegelijk moeten we niet de kant op alsof we een soort BV Drenthe zijn.

Recht doen aan de Drenten betekent recht doen aan alle facetten in de samenleving. En wanneer je dan een verbindende rol wilt vervullen, betekent dat, dat er oog is voor iedere Drent. 

Drenthe is een provincie waar nogal wat onderwijsachterstand is. Juist in Drenthe is volgens ons veel behoefte aan “gewoon” werk. En wanneer je dat ook in de topsectoren kunt vinden, prima. Maar is het niet wat eenzijdig? Zeker als het gevolg daarvan is dat we de gelden voor het stimuleren van de onderwijs- en arbeidsmarkt gaan afbouwen. Daar snappen we niks van. Een omgekeerde beweging had ons logischer gelegen. Is het niet zaak er alles aan te doen dat we in de basis de versterking zoeken?

Zo sterk het accent leggen op de topsectoren neigt naar teveel van het goede. Drenthe is ook, in de goede zin, gewoon Drenthe. Wij pleiten voor meer inzet op dat gewone werk voor gewone Drenten. Dat zal moeilijk zijn, maar het voorziet wel in wat er nodig is. De PvdA pleitte voor de verkiezingen hartstochtelijk voor 10.000 banen in de economisch zwakkere gebieden. Die ambitie zien we in de plannen van het college niet terug, maar we kunnen ons niet voorstellen dat die er niet meer is. Wij steunen dat graag!

Wat ons betreft is bezuinigen op de stimulering van onderwijs- en arbeidsmarkt niet verstandig. We wijzen in dat verband ook graag op de recente rapporten over sociaal vitaliseren van het plattenland en het recente arbeidsmarktonderzoek. Deze rapporten bevestigen de stelling dat onderwijs in relatie tot de arbeidsmarkt een investering is voor de toekomst. Dat we de middelen anders inzetten kan onderwerp van discussie zijn, geen middelen beschikbaar stellen in onze ogen niet.

Graag hoor ik van het college en de andere fracties of u bereid bent deze bezuiniging niet door te voeren. Wat de financiering daarvan betreft kan de oplossing worden gevonden door de indexatie van inkoopbudgetten op een lager niveau te zetten. gaan voor een compactere overheid. Dan kunnen de uitgaven ook compacter. In die zin zou ik er in het algemeen wel voor willen pleiten gedurende deze bestuursperiode op dit soort budgetten de nullijn hanteren. Het voert de druk op, maar onder druk wordt ook veel vloeibaar.

Wij hebben twijfels bij een Drents bestuursakkoord en de gebiedsgericht aanpak.

Wij zijn niet zo enthousiast over dit fenomeen, weer een nieuwe structuur. En daar is de provincie al zo goed in. We zijn met elkaar in gesprek hoe we het nu beter kunnen gaan doen en wat is de oplossing? Weer een structuur. Ik pleit voor een inhoudelijke benadering en dan daaromheen zoeken naar oplossingen, kortom een vraagstukgestuurde werkwijze in plaats van een gebiedsgestuurde. Daarbij geef ik het college ernstig in overweging vooral veel oog te hebben voor de schoonheid van de eenvoud. Een Drents bestuursakkoord is daarvan voor ons niet een voorbeeld.

Natuur is één van de grote trekkers van Drenthe (en dus ook van groot belang voor de economie). Wij vinden niet dat we alle kortingen van het rijk moeten compenseren, maar dit is wel een thema wat vraagt om zeer strategische inzet van middelen. Je moet immers goed op je “goud” passen. Dat vraagt om een visie die zich richt op een duurzaam behoud en een duurzame inrichting van natuurgebieden. We realiseren ons dat dit geld kost. En ook dat het er op kan lijken dat dit niet direct economisch rendeert. Maar daar kan zorgvuldig omgaan met wat we gekregen hebben bovenuit stijgen. Wij zijn bereid daarvoor middelen in te zetten. We moeten voor het verdere gesprek daarover eerst de onderhandelingen over het deelakkoord afwachten.

Terecht wijst u op demografische ontwikkelingen en de gevolgen daarvan. Toch zijn er nog steeds grootste plannen voor woningbouw. Zo lijkt het dat de noordelijke expansiedrift, ook in en aan de as Assen-Groningen, nog steeds bestaat. Is dit nog allemaal realistisch en gaat het college daarin heldere keuzes maken? En hoe zit dat met die 8 miljoen euro voor Drenthe voor de aanpak van de krimp waar in de meest recente masterclass Krimp over gesproken is?
Rondom de overige RSP-projecten en met name Atalanta wachten we de nadere informatie af die nodig is om tot een verantwoord besluit te komen over wel of niet met 12 miljoen ondersteunen.

Inzetten op schone en duurzame energie blijft voor ons een belangrijk speerpunt. Een bezuiniging op het programma Klimaat en energie gaat ons aan het hart. We hopen dat creativiteit en innovatie dit goed kan maken.

Wij steunen uw voornemen om prioriteit te geven aan het Openbaar vervoer! We zien ook daar graag innovatie en waar het kan versterking van de sociaal maatschappelijke functie, bijvoorbeeld door, wat vergelijkbaar in andere provincies gebeurt, ondersteuning van OV voor MBO-ers. Ook daarin kan de overheid van betekenis zijn waar het gaat om recht te doen en kansen bieden. Ik leg aan u en de staten graag de vraag voor in hoeverre er draagvlak is om met voorstellen voor ondersteuning van OV voor MBO-ers te komen.

Wat ons betreft is een iets steviger versobering op de post beheer en onderhoud van wegen niet uitgesloten. We vinden het in ieder geval de moeite waard om eens een perspectief te schetsen in hoeverre we met een steviger bezuiniging en inzet van de reserve over de eerste 10 jaar uitkomen. In onze ogen is een bezuiniging van 10% dan niet onrealistisch en onverantwoord. Bent u bereid om dat perspectief te schetsen?

Wij zijn bereid om samen met u na te denken over de invulling van kortingen in het culturele domein. Uw voorstel is wat dat betreft nu uitsluitend financieel taakstellend. Dat is te mager. Een blanco cheque mag u van ons dan ook niet verwachten. Alleen onder dat voorbehoud accorderen we de voorjaarsnota op dit punt.

We hebben nog wel eens twijfels als het gaat om IPO en SNN. We laten ons soms vangen in structuren zonder er nog eens bij stil te staan of middel en doel nog in evenwicht zijn. Wij pleiten er voor in het begin van deze bestuursperiode daarover met de staten nog eens uitdrukkelijk te spreken. Onze statenontmoeting kan daar mogelijk voor worden gebruikt.

MdV, er is veel te zeggen en dus ook veel te zwijgen. We moeten keuzes maken in wat we naar voren willen brengen. Het verhaal is nooit af. Veel van uw voorstellen kunnen op ons begrip rekenen. Wel zijn we kritisch over de toon die er onder lijkt te liggen. Voor ons is niet alles zakelijkheid. Juist wanneer dat de boventoon gaat voeren dreigt verbinding onder die (zakelijkheids)focus onder te sneeuwen. Dat is niet wat Drenthe verdient, dat is niet wat onze inwoners verdienen. We zullen vanuit verschillende focus en motieven onze politieke inbreng leveren. Wij gaan graag samen op zoek waar we de verbinding kunnen maken in het belang van deze mooie provincie, ook als het moeilijk is. Want ook dan mogen we positief blijven. Ik kom terug op waar ik mee begon: het gaat nog steeds om de verdeling van welvaart. Mijn fractie hoopt dat we samen recht kunnen doen aan deze Drentse samenleving. In onze ogen staan we daarin samen nooit alleen. Er is een God aan wie we mogen vragen ons werk te zegenen.

Labels
Drenthe

« Terug

Archief > 2011 > juli

Geen berichten gevonden