ALGEMENE BESCHOUWINGEN 2003

woensdag 12 november 2003

Bijdrage in eerste termijn van de fractie van de ChristenUnie aan de Algemene Beschouwingen,
gehouden op dinsdag 4 en woensdag 5 november 2003 in het Provinciehuis te Assen.

Bijdrage in eerste termijn van de fractie van de ChristenUnie aan de Algemene Beschouwingen, gehouden op dinsdag 4 en woensdag 5 november 2003 in het Provinciehuis te Assen.

Meneer de voorzitter,

Sedert het aantreden van weer een kabinet met het CDA domineren twee woorden de vaderlandse politiek: waarden en normen.
Dat lijkt veelbelovend, want op dat gebied is in ons land wel wat aan de hand. Is er verschil van inzicht tussen de politieke partijen over wat nu eigenlijk de echte waarden en normen zijn, er is geen verschil van inzicht over het feit dat het beter zou kunnen.
Mijn fractie probeert die termen een christelijke inkleuring te geven en wat ons betreft spreekt de term waarden ons meer aan dan de normen. Want, zo legt de Leidse filosoof Andreas Kinneging ons uit: waarden zijn iets in en van de mens zelf, normen worden van buitenaf opgelegd, het zijn regels, geen verboden. Hoe meer waarde er is, hoe minder normen nodig zijn.
Voor een christelijke partij is het geloof een essentiële waarde, de normen daarbij zijn de normen van de bijbel, zoals de tien geboden, die hem bij dat geloof behouden.
Dat geldt ook voor andere waarden. Eén daarvan is de waarde van de trouw, betrouwbaarheid, want als we die waarde zouden verkwanselen, dan vervallen we in een toestand van oorlog waarin we ons leven niet zeker zijn. U kunt het lezen in het beroemde werk van Thomas Hobbes “De Leviathan”.

En het is in een tijd waarin politici de mond vol hebben van waarden en normen nu juist deze waarde, trouw, betrouwbaarheid die ernstig op de tocht staat.
Vooropgesteld dat spaarzaamheid in moeilijke tijden ook voor ons belangrijk is betekent dat nog niet dat de overheid – en ik spreek nu over het rijk – nu opeens mag terugkomen op gedane toezeggingen. En daarvan is wat mijn fractie betreft teveel sprake, althans dreigt sprake te zijn.

In deze algemene beschouwingen willen we ons richten op een paar van die thema’s die alles te maken hebben met de betrouwbare overheid.
En die betrouwbaarheid speelt een rol als we lezen in de begroting:

- De GDU-middelen zijn voor Drenthe uiterst beperkt.
- Onderzoeken van mogelijkheden tot voorfinanciering van onderdelen van de rijksinfrastructuur.
- Verdere ontwikkeling van het Kolibriproject betekent voor de komende twintig jaar een grote krachtsinspanning voor de regio met eigen investeringen.
- Bijdrage in de financiering van uitvoering van concrete plannen voor een robuuste EHS.
- Zelf financieren van grondverwervingen t.b.v. de EHS.
- Extra financiële middelen landinrichting, zowel lopende projecten als nieuwe initiatieven.
- Cofinanciering plattelandsontwikkelingsprojecten.
- Meer geld voor ondersteuning van het Drents plattelandsbeleid.
- Financiering landschapsbeheer Drenthe.
- Extra financiële impuls Noordelijk Productiefonds.

Terwijl we niet weten wat we aan de rijksoverheid hebben en er uit Europa minder geld zal komen, staan we voor een waslijst aan projecten die soms zeer grote bedragen vergen. En dan praten over extra financiering, cofinanciering, voorfinanciering.
De fractie van de ChristenUnie legt dit lijstje, dat we uit de begroting hebben samengesteld, naast het al door het college verstrekte lijstje uit de brief van 18 september ter grootte van ruim € 10.000.000.

Dat lijstje alleen al kost ons de begrotingsruimte voor 2003 en 2004 alsmede een substantiële onttrekking uit de saldireserve. Wij vragen het college daarom om onze opsomming eens van bedragen te voorzien. Laat er nog wat geld in de saldireserve zitten en wellicht komt er nog iets uit de algemene- en bestemmingsreserves, voorzitter het is nu al duidelijk dat al dat extra, co- en voorfinancieren slechts in beperkte mate mogelijk is. Mijn fractie zal daarin heel duidelijk keuzes willen maken. Want beter zoveel mogelijk geld naar een enkel project dan een beetje geld naar alle.

En dan zien we nog niet eens extra geld voor die zaken die de zwakkeren in de samenleving echt raken. Extra voor de jeugdhulp, voor de ouderenzorg, voor de gehandicaptenzorg, de mantelzorg. Om het maar eens met een bijbeltekst te zeggen:
Pr 21:13 Wie zijn oor gesloten houdt voor het hulpgeroep van de geringe, zal, als hij zelf roept, geen antwoord ontvangen” en dit terwijl er toch met verrassend weinig geld ook heel goede resultaten te behalen zijn.
De ontwikkelingen op het gebied van de elektronica staan niet stil. Ouderen, gehandicapten, die aangewezen lijken te zijn op een zorg- of verpleegcentrum krijgen steeds meer kans om langer zelfstandig te wonen door slimme toepassingen van allerlei elektronische voorzieningen, de zogeheten domotica. Mijn fractie stelt voor dat de provincie het initiatief neemt om met één of meer gemeenten en de zorgverzekeraars te bezien hoe – eventueel in eerste instantie als pilot-project – kansrijk deze toepassing kan zijn. Voor ouderen en gehandicapten is langer zelfstandig kunnen wonen heel positief en het heeft een gunstig effect op het kostenplaatje en de nog steeds te lange wachtlijsten voor thuiszorg en plaatsing in een verzorgings- of verpleeghuis. We hebben hier een heel concrete toepassing van hetgeen in algemene zin ook in het collegeprogram verwoord is.

Niet alleen ouderen en gehandicapten, ook jongeren moeten onze aandacht hebben. Ook de jeugdzorg kent nog steeds wachtlijsten. Overigens onderschrijft mijn fractie de passage in het collegeprogram dat zorg voor de jeugd breder moet zijn dan alleen de jeugdzorg. Het scheppen van optimale omstandigheden op het gebied van scholing, onderwijs en vrijetijdsbesteding moet de toestroom naar de jeugdzorg beperken.

Voorzitter, wij vragen ook aandacht voor andere groepen die in de verdrukking zitten, asielzoekers, die terug moeten, maar (nog) niet terug kunnen en vaak op straat terechtkomen, waarbij gemeenten veelal machteloos moeten toekijken. Wij vragen ons af of een initiatief, zoals dat in de stad Groningen van de grond is gekomen en waaraan ook de provincie Groningen een steentje bijdraagt in Drenthe geen navolging verdient.
Ook is mijn fractie bezorgd over de grote kloof tussen – en dan bedoel ik dat vooral cultureel – Mekka, de stad van Mohammed en Genève, de stad van Calvijn. Een bijeenkomst van statenleden met de moslimgemeenschap in Assen toonde wat ons betreft aan dat die kloof nog lang niet overbrugd is. Ik had het gevoel dat er volstrekt langs elkaar heen gesproken werd. Laten we het gesprek vooral voortzetten!

In de verdrukking zitten ook veel van onze landbouwers; boeren die slechts met de grootst mogelijke moeite het hoofd boven water kunnen houden, boeren die hun toekomstperspectief bedreigd zien door de wetgeving van een overheid die niet verder kan tellen dan 250 meter, boeren, die noodgedwongen ex-boer worden en om het maar heel actueel te houden, boeren, die biologisch boeren en door de prijzenslag in de supermarkten in zwaar weer terecht gekomen zijn. Wij vragen ons af hoe het in deze dagen de consulent biologische landbouw vergaat. Hoe kijken we als provincie tegen deze ontwikkelingen aan? Wij vragen van het college naar onze boeren toe om twee zaken die geen extra geld kosten, nl. communicatie en compassie. En vooral, blijf meedenken met een bedrijfstak, die te maken heeft met grote veranderingen.

Voorzitter, er zitten nog veel meer mensen in de verdrukking; zij hebben hun baan verloren en zijn werkloos. De prioriteit, die het college geeft aan het scheppen van werk juichen we van harte toe. En dat het noorden daarbij een extra inspanning moet leveren staat voor ons buiten kijf. We hopen dat het noorden in gezamenlijkheid er in zal slagen om de Kompasgelden volledig en binnen de gestelde termijnen van het rijk te krijgen. Onze fractie in de Tweede Kamer heeft zich daar ook tot het uiterste voor ingezet, zoals u uit de pers hebt kunnen vernemen.

Sedert de instelling van de onderzoekscommissie NNBT is onze fractie de facto gehalveerd. Ook kost het de provincie veel geld. Het heeft ons geleerd dat het onderzoekswapen heel selectief moet worden ingezet en dat bij een volgend onderzoek de ChristenUnie niet vooraan zal staan om mee te doen. Het beperkt ons ook bij deze algemene beschouwingen. Daarom hebben we bewust gekozen voor een selectieve aanpak. Daarbij worden we een handje geholpen door POP II. We hebben er voor gekozen om de politiek belangrijke onderwerpen die in POP II ook nog uitgebreide aandacht zullen krijgen nu niet nader te benoemen, daarvoor krijgen we nog volop de gelegenheid.

Voorzitter, we komen nog even terug op het begin van mijn verhaal; een betrouwbare overheid. Geen overheid, die aan burgers van alles belooft (en die beloften niet kan nakomen), maar wel een overheid die heel goed luistert naar wat er in de Drentse samenleving leeft en de dikwijls tegengestelde wensen van burgers kan vertalen in samenhangend beleid.
Een overheid die er in slaagt om dat beleid aan burgers duidelijk te maken en zo die burgers ook in staat stelt om respect te hebben naar elkaar toe, naar de overheid toe. Dat vraagt ook om goede samenwerking met de 12 Drentse gemeenten. Die samenwerking loopt niet altijd even soepel. Gemeenten vinden de provincie soms betuttelend; gemeentebestuurders krijgen soms een rood waas van provinciale contouren. Burgers in kleine kernen, ver van de hoofdkern, ook fysiek ver van het bestuur vandaan voelen zich daar lang niet altijd prettig bij. Goede samenwerking tussen provincie en gemeenten is een ‘must’.

Ook u, als voorzitter speelt daarin een belangrijke rol. We hebben als fractie ook positief-kritisch gekeken naar de doelstellingen van de Commissaris van de Koningin. Daarvan is de doelstelling “Kwaliteit van het openbaar bestuur” misschien wel de belangrijkste en wij twijfelen er niet aan dat u naar beste vermogen die kwaliteit bevordert. Maar wij vonden de formulering van de beleidsvoornemens aan de magere kant. Die blijken namelijk nog niet geformuleerd. Ook de specificatie 2004 bood ons weinig aanknopingspunten. Dat het met de dienstauto wel goed zit konden wij onlangs met eigen ogen waarnemen.

Voorzitter, wij misten iets…. Daarom tenslotte nog deze vraag aan u. Uit de pers vernamen wij verontrustende geluiden over het burgerjaarverslag dat de burgemeesters in hun duale ijver voor het eerst hebben vervaardigd. Veel burgers in Nederland hebben van dat jaarverslag weinig of niets gemerkt. Een gemeente had 300 exemplaren laten drukken; meer was te duur. De burger kon een exemplaar afhalen op het gemeentehuis. Er liggen er nog 230. Andere gemeenten duwden het met de reclamefolders door de brievenbus. De belangstelling voor de ALDI en de GAMMA-folders bleek aanzienlijk groter dan voor het burgerjaarverslag.
De Commissaris van de Koningin moet ook een burgerjaarverslag schrijven, in 2004 voor het eerst.
Wij zijn benieuwd hoe u aan deze communicatie met de burger vorm en inhoud wilt geven, misschien via publicatie van de lokale huis-aan-huisbladen, een wens die wij al eerder in ander verband hebben geuit. En welk bedrag had daarvoor op de begroting moeten worden gereserveerd? Wij zijn benieuwd. Want ook dit aspect van de kwaliteit van het openbaar bestuur gaat ons aan het hart.

Voorzitter, de financieel-economische vooruitzichten zijn tamelijk somber; het zal een hele toer worden om projecten financieel rond te krijgen. Er zullen pijnlijke keuzes moeten worden gemaakt. Dat vraagt wijsheid van college en staten. Daarbij wensen we u allen de zegen van God toe.

Voor de ChristenUniefractie in de Provinciale Staten
van Drenthe, Henk Baas, fractievoorzitter

Labels
Drenthe
Fractie

« Terug

Archief > 2003 > november

Geen berichten gevonden