‘Nooit meer honger’! Dat was het fundament van het Europese landbouwbeleid na de WOII. Onze wijlen regiogenoot Sicco Mansholt kon daar alles over vertellen en heeft jarenlang een flinke basis gelegd onder het Europese inkomensgestuurde landbouwbeleid. Beleid dat tot ver in de jaren negentig hierop was gefixeerd. De laatste jaren is hier een kentering in gekomen. Een best wel interessante wending die aangeeft dat tijden veranderen. Het ‘nooit meer honger’ uitgangspunt is immers voor velen onder ons geen vatbare realiteit meer. En de omgeving om ons heen verandert. Vandaar dat er nieuw, zogenoemd ‘Gemeenschappelijk Landbouwbeleid’ in ontwikkeling is. Uitgangspunt nu is het borgen van publieke belangen. Althans, als uitgangspunt voor de overheid. Voor de landbouw liggen die in het:
· Veiligstellen van de voedselvoorziening;
· Duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen;
· Een aantrekkelijke leefomgeving;
· Maatschappelijke verantwoord produceren.
De gedachte achter het nieuwe beleid is dat boeren worden betaald voor het leveren van diensten die de publieke belangen helpen realiseren. De financiële steun krijgt dus een directe link met de omvang van de geleverde publieke diensten. In Nederland moet er nog het één en ander gebeuren om dit echt zo voor elkaar te krijgen. De bijdrage per hectare is nu wel doorgevoerd. Maar dit is nog volgens de overgangsregeling, waarbij iedereen een gelijk bedrag krijgt, de zogenoemde flat rate. Een mooie uitdaging dus voor ons allen. Landbouwbeleid heeft een sterk Europees karakter. Dat moet ook wel in een markt die letterlijk grensoverschrijdend is. Veel aspecten van dit beleid worden op provinciaal niveau ter kennisname aangenomen. Dat kan nu eenmaal niet anders. Tegelijk ligt er wel een flinke taak als het gaat om het definiëren van die publieke belangen. Leefbaarheid (één van de publieke belangen) is iets waar bijvoorbeeld de provincie bij uitstek iets over af kan en moet roepen. Kortom, we kunnen hier met z’n allen een flinke stap in maken! Laten we vooral dat samen met de boeren en het publieke domein oppakken.