Voorzitter,

Als ik de kranten lees, en het nieuws volg, dan kan mij wel eens een gevoel van onzekerheid bevangen. Wat betekent het voor Nederland, en voor mij en voor onze inwoners, dat het Verenigd Koninkrijk uit de EU wil stappen? Het samenwerkingsverband waarin we samen werken aan vrede en veiligheid in Europa. Ik zie een groter wordende kloof tussen arm en rijk, tussen autochtoon en allochtoon, en een wereldwijde opkomst van politieke leiders die de kloof tussen bevolkingsgroepen gebruiken voor hun politieke ambities. Ik zie vluchtelingen die nergens echt gewenst zijn. Ik zie een klimaatverandering, waarbij ons land de hoeveelheid regen soms nauwelijks aan kan. Ik zie het aantal ouderen toenemen en het aantal jongeren afnemen in onze provincie. Ik zie eenzaamheid en hoge cijfers in de jeugdhulp. Ik zie een groep mensen die langs de kant staat en niet mee kan doen. Ik zie leegstaande winkelstraten....

Maar, voorzitter, op zulke momenten is het altijd goed om ook onze zegeningen te tellen. Als ik om mij heen kijk zie ik gelukkig ook andere dingen: mensen die om elkaar geven, er voor elkaar zijn. Vrijheid en veiligheid om te zeggen wat we vinden, om te doen wat we willen, kinderen die naar een school kunnen die past bij de opvoeding thuis. Ik zie een aantrekkende huizenmarkt in Drenthe en voorzichtige economische groei, Ik zie dat de financiën van de provincie op orde zijn...

En in die context spreken we vandaag over de kaders die we ons college mee willen geven richting de begroting van 2017. Het is goed om dit te doen in het besef dat we als provincie geen Atlas zijn, die de problemen van de hele wereld op z'n nek moet dragen.

Op onze plek, hier in de provincie Drenthe, mogen we wel ons steentje bijdragen aan een rechtvaardige samenleving. Trouw aan die samenleving.

Onlangs mocht ik als Gastvrouw van deze staten een groep scholieren vertellen over wat we hier doen in de provincie. Als ik dan mag vertellen dat wij als Staten de vertegenwoordigers zijn van alle Drenten, en mag inbrengen waar zij zich zorgen over maken, plannen mag maken voor deze mooie provincie dan weet ik weer: het doet er toe wat we hier doen. Als provincie mogen we een mooie rol vervullen als het gaat om bovenregionale vraagstukken, zoals klimaatbeleid, natuur, economie en ruimte. En daar hebben we ook veel onderwerpen van langs zien komen de afgelopen tijd.

Mijn fractie constateert dat er sinds de start vorig jaar flinke stappen gezet zijn, op allerlei terreinen. Een aantal daarvan wil ik hier benoemen:

-     Er ligt een stevige energieagenda, om onze provincie energiezuiniger te maken

-     We hebben de nota krimp en leefbaarheid vastgesteld, waarin we investeren in een samenleving met samenhang

-     Er is haast gemaakt met een agenda voor de grensregio's. Misschien iets te veel haast, maar in het najaar gaan we voor de herkansing en komt er mede op ons initiatief een Duitslandagenda.

-     Er is meer aandacht in Den Haag voor de schade door de gasopslag bij Norg. Wij houden een vinger aan de pols op dit punt en verwachten ook dat dit college dat doet.

-     er wordt volop geïnvesteerd in Drenthe, middels de investeringsagenda.

Richting 2017 willen wij het college dan ook met name meegeven om alle plannen die er liggen nu ook met verve uit te voeren. We kunnen natuurlijk nog wel veel meer plannen bedenken, maar het is goed om dat wat we willen doen nu ook eerst goed uit te voeren. Dat gezegd hebbend hebben we nog wel een paar punten die we graag terugzien in de begroting 2017:

Een van de punten die we missen in de voorjaarsnota van dit college zijn de problemen in onze binnensteden: de leegstand in Drenthe is erg hoog, en dit zorgt voor binnensteden die aan aantrekkelijkheid inboeten. Als ChristenUnie willen we vol inzetten op onze binnensteden, dit zijn immers onze stadsharten. Dit is ook een van de redenen waarom wij niet enthousiast zijn over een Outletcentrum bij Assen.  Wij willen daarom stimuleren dat winkels meer geconcentreerd worden in de binnensteden, door deze compacter te maken. Wij dienen daarom ook mede met de PvdA een motie in voor het instellen van een binnenstadsfonds, om de noodzakelijke ingrepen in de binnenstad financieel aan te jagen en (mede-) mogelijk te maken;

Economie draait niet om geld. Dit was de titel van een boekje dat wij u gaven rond kerst. Nu wij als provincie flink investeren in onze economie vinden we het belangrijk om daarbij ook die ondernemingen te stimuleren die zich niet alleen richten op winst maken, maar zich met hun onderneming met name richten op het leveren van een bijdrage aan onze samenleving. De zogenaamde sociale ondernemingen. Een mooi voorbeeld van een sociale onderneming is Dopper, waarvan de flesjes in Emmen worden geproduceerd.

Wij dienen daarom samen met PvdA en mee-ingediend door VVD, CDA, GroenLinks, SP en 50+ een motie in waarin we het college vragen ons te dienen met een verkenning op dit punt. Ook dienen wij de motie circulaire economie mee in.

Als het gaat om asbestsanering zien we dat geld nu soms een reden is om af te zien van sanering. Sanering van asbestdaken is niet alleen in het kader van volksgezondheid wenselijk, maar ook voor de kwaliteit van de bodem waarin asbestvezels terechtkomen. Gisteren bleek helaas weer hoe nodig dit saneren is, toen een windhoos het dak van een agrarisch bedrijf in Hijken vernield heeft en asbest vrijkwam. (Overigens wensen wij de betrokkenen vanaf hier sterkte).

De ChristenUnie komt daarom, samen met CDA, VVD, D66, SP, GroenLinks, 50plus, Sterk Lokaal en de PvdA met een motie om in samenwerking met gemeenten en andere partijen een plan te maken voor versnelling van de sanering van asbestdaken. Wij denken dat hierdoor ook kansen ontstaan in het kader van werkgelegenheid en verdere energiebesparing.

Al het gaat om werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zou mijn fractie het heel goed vinden dat we daarin een voorbeeldrol vervullen als provincie als het gaat om ons eigen personeelsbeleid. Wij vragen het college dan ook of ze bereid is hier stappen in te zetten binnen de eigen organisatie.

Laaggeletterdheid is een belangrijke oorzaak van het hebben van een afstand tot de arbeidsmarkt. Bibliotheken vervullen in het voorkomen en bestrijden van laaggeletterdheid een heel belangrijke rol. Daarom dienen wij de bibliotheekmotie dan ook mede in, om zo onze bibliotheken, ook in de niet-stedelijke gebieden bereikbaar te houden. 

Verder dienen wij ook de motie voor een toegankelijk Drenthe, de motie voor de ruiterpaden , de motie voor een onderzoek naar Mobiliteitsknelpunten in Noord-Nederland en de motie armoede mee in.

Ik wil onze algemene beschouwingen afsluiten met een korte beschouwing op onze wijze van samenwerken in deze Staten. Over het algemeen genomen werken we op constructieve wijze samen aan het bestuur van onze provincie. Toch bekruipt mij af en toe het gevoel dat we langs elkaar heen praten, en de brug naar elkaar niet willen of kunnen slaan. Dit spijt mij en ik voel hier een zekere onmacht bij. Toch wil ik ons allen oproepen om de dialoog te blijven zoeken en elkaar vast te blijven houden en zoeken naar wat ons verbindt, vanuit onze gezamenlijke verantwoordelijkheid voor onze mooie provincie.

En zo, voorzitter, vanuit het besef dat God ons leidt, wat de toekomst ook brengen zal, wil ik het college wijsheid wensen bij het uitwerken van de plannen voor 2017.